O ilímite de pensarte libre - 11.01.2011
ECOS DA BERENGUELA -
XOSÉ LOIS GARCÍA
"Todo empezou nunha tarde de choiva e invernía de outubro, A Coruña anoitecía a carón do mar. Un trebón deixara as rúas desertas. E dentro de min, acumulábanse as lembranzas dos días nos que a fe en min mesmo se debuxaba nun futuro próspero e ceibe máis alá da Parálise Cerebral que padezo dende o nacemento. Se fóra chovía auga , en min chovía inutilidade, non me sentía capaz! En troques, noutra parte de min, un paraugas de autoestima semellaba dicirme que todo o logrado era certo, que eu podía ser e que ficaba prohibido renderse ás beiras do porvir. Entón, nunha mirada o espello devolveume o sorriso, pero nel viña a lembranza de alguén a quen nunca cheguei a coñecer. Neste recordo, empecei a proxectar forza e arelas para retratarme na palabra".
O transcrito pertence ao libro O ilímite de pensarte libre, publicado por Toxosoutos e da autoría de Iago Santalla (Vilaxuste de Portomarín, 1982). Pese a esa parálise cerebral, vemos un mozo postrado nunha cadeira de rodas de discapacitados dándonos suficientes probas dunha capacitación vital que traspasa tódolos límites e ser unha persoa ensumisa que supera as súas circunstancias. Así o manifesta esa diplomatura en Educación Social pola Universidade da Coruña. Iago continúa estudando e participando da vida real sen restricións e sen medos ao gume da navalla que nos depara a cada un de nós.
Bastantes persoas ollamos a Iago Santalla na súa cadeira de rodas, na homenaxe a Uxío Novoneyra, como subía as encostas do Courel e meses máis tarde na homenaxe a Manuel María en Penas de Rodas e no cemiterio de Outeiro de Rei, participando e testemuñando patria amada, coa palabra intensa e xurdida dun profundo sentimento galego que el manifesta acotío, en loita aberta contra as tempestades. Os doce capítulos deste seu libro teñen un carácter emancipador e recorrente á vida, no aspecto máis sublime do existencial e dunha maneira coherente, onde non se admiten estrañezas que vulneren o seu decorrer, aínda en circunstancias anómalas. Nesta dirección, apunta Iago Santalla: "A vida non sempre me trouxo fraternidade. Quizais por iso hoxe só recoñezo como himno propio Grándola. Porque Grándola fala de ter un amigo en cada esquina e eu sempre quixen iso. Sempre busquei ese fondo dos ollos onde se lava a verdade e foxen os segredos espidos no máis puro da humanidade".
Nesta dose humanista podemos ter unha idea lexíbel da vida coa encomenda deste mozo de vinte e nove anos, limitado por unha doenza que o transborda a ter coraxe no que respecta á vida. Nesta dirección apuntou o escritor brasileiro, João Guimarães Rosa: O correr da vida embrulha tudo./ A vida é assim: esquenta e esfria,/ aperta e daí afrouxa,/ sossega e depois desinquieta./ O que ela quer da gente é coragem.
Iago tráenos novidosas transparencias para vernos doutra maneira e noutra marxe, distintas ás que normalmente estamos habituados a ollarnos. Neste libro hai unha serie de apelos a existencia e, moitas veces, en termos desafiantes naquilo que o ser humano desaproveita. Un apelo á conciencia de sermos útiles e libres. Que a persoa non acepte ser vítima de súas propias circunstancias, nin retraerse en silencios ou refuxios místicos. Iago, sentencia: "Eu a Deus non lle pido milagres. Entre outras cousas porque eu teño as miñas dúbidas de que os milagres existan. O que lle pido a Deus son camiños e loitas. Sobre todo moitas loitas. As que sexan necesarias para mellorar este mundo tan complexo como imperfecto".
Noutro considerando deste libro, Iago subliña: "Créome en autoestima e síntome capaz dos amigos e do porvir. Ninguén conseguirá nunca verme vencido". Actitudes manifestas dun home útil e libre. Un exemplo para os que pretensiosamente pensamos que somos útiles e libres..
11.01.2011