Os impostores Mini e Mero 12/05/2014
Opinión - logo gd 2

Xosé Lois García

Enganado me tiñan estes dous truáns de guitarra ao lombo, faldra fora, calzas esfarrapadas e cheirando a toxo e carpaza. Barba curta a de Mero que lle proe a ser aloumiñada polas néboas primaverais. A barba de Mini, ao estilo doutrinario calvinista, ou da lanzal, prosaica e litúrxica barba loura ao estilo de Maimónides. Os dous andan de parranda vangardista, aínda que poidan semellar a un errante cawboy tripando os ermos de Arizona. Pero estes non. Son tíos finos e nada de proveito procuran, tíranse ao monte como dous lobetos esteparios; como se as corcheas caeran das galaxias para sonorizar a guitarra e a zanfona que levan en fundas negras, onde fermentan as notas descarriadas polo pentagrama que eles sonorizan. Así de chulos son eles, pois así mesmo é a solfa e as luceciñas de arrebato que eles crían.

mini e meroTeño cavilado moito sobre estes dous suxeitos, tan perigosos para ese ben público que desexa estar na rutina tan cómoda e ordinaria neste país manso e esperto en raxeiras, sen que os tais cantadeiros os acorden de perpetuos silencios e consolacións. Mais eles insisten, cunha ousadía tamaña, facéndonos remoer sons nunca oídos e contrarios ás leis establecidas. O curioso do tema é que estes falcatrúas non levan faldriqueira nin admiten esmola. Por enriba iluminados e preponderantes no uso de que os hai que escoitar porque dan fe de tantas cousas que ignoramos.

Ultimamente pérdense polas ribeiras de Chantada. Din que a paisaxe viñateira os relaxa, os fai mais íntimos en atopar eses cantarelos onomatopeicos que dan vigor a súas estrofas e que aprenden moito das fervenzas do Asma e das regatas ribeiras e din que son referentes para o seu cancioneiro anónimo. Mais sospeitei cando sentiron o quiquiriquí que non os sorprendeu nin lle fixeron caso como obxecto de recolla.

Nesas idas e vindas sorprendinos nas altas fragas das estivadas do Faro. Xusto na igrexa románica de S. Miguel do Monte, onde o dúo estaba como alucinado ollando o tímpano. O Mero non deixou de penetrar na cantiga do trobador que era adozada coa cítara. O Mini parecía un ser petrificado escoitando o bater daquelas maos destras que sonorizaban o adufe. Foi tal a pose estática dos dous malandros que me levaron a penetrar nese tímpano e ver os movementos acróbatas da soldadeira, a súa indumentaria de pregues e branco liño. Non minto! Eu estaba sorprendido detrás do panteón do cemiterio sen que os dous me detectaran. E agucei ben a orella e oín fermosa cantiga daquel século XII xograresco. Eles baixo a arcada do tímpano, mais firmes que un centurión de Marco Aurelio, a escoitar e suar, estaban en éxtase pracenteiro. Noteilles o seu delicioso divertimento. Todo un espectáculo cos obsesivos miróns a pescudar do trío pétreo.

Nese instante de entusiasmo sorprendinos co berro: “Impostores! Consumidores do herdo antigo, agora sei onde vos inspirades”. O Mero botou unha risada e me contestou: “Ti tiñas que ser o badoco insensíbel ante estas musicais figuras”. O Mini, solemne e con voz de ultratumba, espetoume: “Toliño do carallo, esnaquizarche este adufe na cabeza é pouco”. De pronto comecei a entender ese mergullo e de ver certos parámetros das cousas non inertes, cando estes dous trota corredoiras fixeron posíbel resucitar aqueles antergos acentos da música que non ten data de caducidade.

Mais isto o entendín cando Mero e Mini, co seu grupo “A Quenlla”, daban un recital en Lugo, o 28 de marzo. Aló fun a curiosear, cantares e sons que se recollen en dous CDs, titulados: “De amor, dor e loita”. Cantou todo o grupo, composicións actuais de poetas, coa densidade e a carga do herdo e da memoria. O peso do pasado que estes dous gallofos furtaron ben furtado, naquela tarde máxica ao trobador, ao xograr e á soldadeira petrificados no tímpano de S. Miguel do Monte, que aínda revelan tanta fermosura desa música vital e desa danza nosa que se fai inmorredoira nas composicións de Mero e Mini e na dozura dos violíns, gitarras, zanfona e no cántico esclarecido da voces femininas que proclaman nación, cando retoman a alma popular que aínda tempera o noso espírito. Para estes rumbosos peregrinos ofrendámoslles unha libra de melindres, á vella usanza, para continuar camiño longo.